Қазақстанда ПИК-тен түпкілікті бас тарту жоспарлануда
Қазақстандағы көппәтерлі үйлерді басқару жүйесін ауқымды реформа күтіп тұр. Мәжілісте елде ПИК-тен (пәтер иелері кооперативтері) түпкілікті бас тартуды көздейтін заң жобалары қарастырылуда, деп хабарлайды QZ News Tengrinews.kz сайтына сілтеме жасап.
Бүгін Мәжілісте тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық жүйесін реформалауға бағытталған үш заң жобасы қаралуда. Олардың қатарында тұрғын үй қатынастары, салықтық реттеу және осы саладағы әкімшілік құқық бұзушылықтар туралы заңнамаға өзгерістер енгізу бар. Талқыланып жатқан өзгерістер көппәтерлі үйлерді басқару, салық салу және құқықбұзушылықтар үшін жауапкершілік механизмдеріне әсер етпек.
Негізгі жаңашылдықтардың бірі – «қарапайым серіктестік» ұғымын жою. Сондай-ақ, заң жобасында ПИК-тердің құқықтары мен міндеттері және олардың болашақтағы мәртебесі нақты көрсетілген.
«Пәтер иелері басқару процесін еркін түрде ұйымдастыра алады. Яғни, өздері ҚСБ (кондоминиумның өзін-өзі басқаруы) төрағасы арқылы немесе кәсіби басқарушы арқылы, болмаса барлық басқару жұмыстарын қызмет көрсетуші компанияға толықтай тапсыру арқылы таңдау жасай алады», – деді депутат Нұртай Сабильянов.
Сонымен қатар, ПИК енді жеке басқару нысаны ретінде қарастырылмайды. Олар бірнеше үйді біріктіріп, ортақ мәселелерді шешуге бағытталған шаруашылық құрылымдар ретінде ғана жұмыс істейтін болады. Мұндай мәселелерге, мысалы, аумақты тазалау немесе лифт қызметін қамтамасыз ету жатады.
«Бастапқыда ПИК-терді жаңа басқару нысанына енгізу жоспарланған. Алайда бұл заң жобасында біз ПИК-ті басқару нысаны ретінде толығымен алып тастаймыз. Олар енді басқару құрылымы болмайды, бұл – нақты шешім. Яғни, біз реформа міндетін орындадық. ПИК-тер тұрғын үй қорын басқару жүйесінде қалады, себебі қазіргі таңда олардың саны 1,5 мыңға жуық, олар көптеген үйлерді біріктіреді», – деп түсіндірді Мәжіліс дәлізінде депутат Екатерина Смышляева.
Заң жобалары ПИК-тер мен басқа да басқарушы құрылымдарды қаржы шығындары туралы ай сайын есеп жариялауға міндеттейді. Ашықтықты арттыру үшін бұл есептер ақпараттық жүйелерде орналастырылады. Сонымен қатар, тұрғын үй инспекциясының өкілеттіктері кеңейтілуде.
Шоттарды ашу мерзімін бұзу және есеп бермеу үшін әкімшілік жауапкершілік енгізіледі. Бұл үшін 50 АЕК (2025 жылы 196 600 теңге) мөлшерінде айыппұл қарастырылған.
Тағы бір маңызды өзгеріс – ПИК-тердің қайта тіркелуі. Енді олар тек коммерциялық емес ұйымдар ретінде ғана жұмыс істей алады.
«Мұндай кооперативтердің кірісі мүшелері арасында бөлінбеуі тиіс, ол тек шаруашылық қажеттіліктерге жұмсалуы керек», – деп нақтылады Нұртай Сабильянов.