Kozybaev University ғаламдық сарапшылар қатысуымен Қазақстанның ұлттық қазыналарының геномикасы бойынша жобаны іске қосты
Kozybaev University «Ұлттық қазыналардың геномикасы» атты ауқымды жобаның басталғанын жариялады, бұл жоба Қазақстанның ерекше түрлерін зерттеу және сақтау мақсатында қазіргі заманғы геномдық технологияларды қолдануды көздейді. Бұл туралы Қазақстан Республикасының Ғылым және жоғары білім министрлігінің баспасөз қызметі хабарлайды, деп жазады QZ News.
Жоба әлемдегі геномика саласындағы жетекші маман профессор Родом Вингпен (Director of Arizona Genomics Institute; Professor and Eugene Butler Endowed Chair, AAAS Fellow, CSSA Fellow;Full Professor KAUST, Saudi Arabia) серіктестікте жүзеге асырылады. Іс-шара аясында Қазақстанның ұлттық қазыналарының ДНК-сы, оның ішінде Каспий итбалығы – аймақта тіршілік ететін сирек және осал түрдің геномын секвенирлеу жоспарлануда.
Бағдарламаның бастамашысы өсімдіктер геномикасы бойынша маман, доктор Сауле Мусурова. Сонымен қатар, жобаға доктор Влада Харченко (Albert Einstein College of Medicine, Нью-Йорк, АҚШ) қатысуда – құрылымдық биология бойынша маманданған физик. Доктор Харченко биотехнология саласындағы ерекше тәжірибеге ие және жобада тек зертханалық зерттеулермен ғана емес, сонымен қатар білім беру қызметімен де айналысатын болады: ол студенттер үшін дәрістер мен семинарлар өткізіп, Қазақстанның жаңа ұрпақ ғалымдарын қалыптастыруға көмектеседі.
«Ұлттық қазыналардың геномикасы» жобасы сирек түрлердің геномдарын секвенирлеуді аяқтауға бағытталған, бұл олардың генетикалық әртүрлілігін зерттеп, сақтау стратегияларын әзірлеуге мүмкіндік береді. Биоәртүрлілікті сақтау жөніндегі ұзақ мерзімді бағдарламалар үшін пайдаланылатын генетикалық ақпараттың дерекқорын құру. Қазіргі заманғы технологияларды қолдану – Arizona Genomics Institute (AGI) және Қазақстандағы жергілікті платформаларды ДНК алу және талдау үшін пайдалану. Білім беру бастамаларын дамыту – әлемдік деңгейдегі ғалымдармен дәрістер мен практикалық сабақтар арқылы халықаралық тәжірибені оқу процесіне енгізу», – делінген баспасөз қызметінің хабарламасында.
Негізгі зерттеу объектілері болып табылатындар: Грейг қызғалдағы – Қазақстанның ерекше өсімдігінің генофондын қорғау үшін секвенирлеу және Каспий итбалығы– климаттық өзгерістердің геномдық тұрақтылығына әсерін зерттеу.
«Қазақстан флора мен фаунаның ерекше түрлерінің отаны болып табылады, мысалы, қар барысы, Грейг қызғалдағы және Каспий итбалық. Бұл түрлер экологиялық, мәдени және ғылыми құндылыққа ие», – делінген министрлік баспасөз қызметінің хабарламасында.