Аққайың ауданы үшін өткен жыл қандай ерекшеліктермен есте қалды
Аққайың ауданының әкімі Жанар Құсайын 2024 жылдың аудан үшін қалай өткенін, қандай нысандардың пайда болғанын және ауыл тұрғындарының тұрмысының қалай жақсарғанын айтып, ауданның әлеуметтік-экономикалық дамуына тоқталды, деп хабарлайды QZ News тілшісі.
Аудан басшысы атап өткендей, биылғы жыл жемісті болды. Ағымдағы жыл Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары Серік Жұманғариннің ауданға сапарымен есте қалды, оған биыл лайықты сапа көрсеткіштерімен жоғары өнім берген «Ауыл шаруашылығы тәжірибе станциясы» ЖШС әзірлеген «Семеновна» сорты ұсынылды. Сонымен қатар, нан және басқа да азық-түлік өнімдерін өндіруге арналған перспективалы дақыл болып табылатын тритикале дақылдары көрсетілді.
«Сүтті мал шаруашылығын, құс шаруашылығын, жемшөп өндірісін дамыту тәжірибесін тарату аясында ауданға Ұлытау өңірінен делегация келді. Аудан ауыл шаруашылығы саласында облыста алдыңғы қатарлардан көрінді. Биылғы жылдың қаңтар-қараша айларында ауыл шаруашылығы жалпы өнімінің көлемі 60,7 млрд теңгені құрап, нақты көлем индексі 125,5%, ХҚИ жыл соңына дейін 130%-ға өсті», – деді Жанар Құсайын.
Ауданда тауар өндірушілер 409,9 мың тонна астық жинап, өнімділігі 24,3 ц/га құрады. Бұл аудандар арасында облыста бірінші көрсеткіш. 162,1 мың тонна жем, шығымдылығы 91,6 ц/га, бір жарым жылдық қор дайындалды.
«Жыл сайын аудандағы ауыл шаруашылығы ұйымдары машина-трактор паркін жаңартып отырады. 2024 жылы 6,3 млрд теңгеге 180 жаңа техника сатып алынды. Биылғы жылы енгізілетін минералды тыңайтқыштардың көлемі ұлғайтылып, 13,0 мың тоннаға дейін артты, 2023 жылы 10,0 мың тонна. 7,6 мың тонна жеңілдетілген отын бөлінді. Қосымша 590,0 тонна астық кептіруге жіберілді. Мал шаруашылығы саласында биылғы жылдың басынан бері ауданда екі инвестициялық жоба жүзеге асырылды: – «Гердт В.В» шаруа қожалығында 400 басқа арналған МТФ кеңейту және Власовка ауылдағы «Кедр» шаруа қожалығында 200 басқа арналған МТФ қайта құру және кеңейту басты назарда», – деді аудан басшысы.
Ауыл шаруашылығы саласы инвестиция үшін ең тартымды болып қала береді. Мәселен, 2024 жылғы қаңтар-қарашада инвестиция көлемі 15,3 млрд теңгені немесе 103,3%-ды құрады. Оның 50 пайыздан астамы ауыл шаруашылығына салынған.
«2025 жылы ауыл шаруашылығы дақылдарымен қамтамасыз ету 217,0 мың га, 2,7 мың га, бидай алқабы 3,5 мың га, арпа 6,0 мың га, жасымық егістігін қамтамасыз ету жоспарлануда. 2024 жылмен салыстырғанда 2,0 га. Өсімдік шаруашылығы саласында қуаттылығы жылына 40,0 мың тонна болатын 7,0 млрд.теңге сомасына «Глютенсіз үлпек шығару мүмкіндігі бар дәнді дақылдарды өңдеу зауытының құрылысы» жобасын іске асыру жоспарлануда. 400 басқа арналған «Леонов» шаруа қожалығы жобасын жүзеге асыру жоспарлануда, қаңтар айында облысқа Германиядан 300 бас симментал тұқымды ірі қара мал әкелінетін болады, «Гагарин» ЖШС-нің 400 бас ірі қараға арналған жобасын жүзеге асыру аяқталып, қосымша 4,0 мың тонна сүт өндіруді қамтамасыз етеді», – дейді Жанар Құсайын.
Етті мал шаруашылығын дамыту мақсатында «Астрахань» ЖШС-нің 1000 басқа арналған екі бордақылау алаңын, қазақтың ақбас тұқымына арналған 100 басқа арналған симментал тұқымды «Бейбарс-Аққайың» ЖШС, «Баянды СК» ЖШС-нің Еділбай тұқымды 700 басқа арналған қой шаруашылығын дамыту жобасы жоспарлануда. Ал ауданның өнеркәсіп кәсіпорындары ағымдағы жылдың қаңтар-қараша айларында 9,2 млрд теңгенің өнімін өндіріп, ХҚҰ 100,1% құрады. Ағымдағы жылдың басынан «Солтүстік бройлер» құс фабрикасында өнімділігі сағатына 5 тонна құрайтын жем зауыты салынды, қуаттылығы 204 мың дана жұмыртқа шығаратын инкубатор салынды, 165,0 мың бас балапан шығарылды. Әрқайсысының сыйымдылығы 40,0 мың құс болатын алты құс қорасының қосымша құрылысы жүргізілді.
«Сонымен қатар, биылғы жылдың соңына қарай «Qazaq Veneer» ЖШС өткен жылмен салыстырғанда фанера өндірісін 2 есеге ұлғайтып отыр, «Ростан» ЖШС сүт өңдеуді 20 пайызға арттырды, бұл кәсіпорындардың өнімдері жақын және алыс шетелдерге экспортталады. Жыл соңында біз ХҚҰ 100,3% көлемінде болжадық. Сала 2025 жылы Дайындық ауылында тәулігіне 7 тонна майлы дақылдарды өңдейтін цехты іске қосады деп күтілуде. Қуаттылығы жылына 5,0 мың тонна «Ростан» ЖШС ашыған сүт өнімдерін шығаратын цехын іске қосу. «Северный бройлер» ЖШС құс фабрикасы 5,0 мың тоннаға дейін құс етін өндіруді қамтамасыз етеді деп жоспарлануда», – деді Аққайың ауданының әкімі.
2025 жылы Жеңістің 80 жылдығы қарсаңында жауынгер ескерткіші жөнделеді. Жол құрылысы саласы бойынша биылғы жылы 17 шақырым жолды орташа жөндеуге 799,4 млн теңге бөлінді. Жалпы сомасы 232,8 млн.теңгеге Токуши, Власовка, Тюменка және Көктерек ауылдарына кірме жолдарды жөндеу жұмыстары аяқталды. Смирново кентіндегі 6 көшедегі (Народная, Жұмабаев, Щербакова, Южная, Лермонтова және Школьная) ауылішілік жолдарды жөндеу жұмыстары аяқталып, құны 194,5 млн. Тюменка ауылының кіреберіс жолын жөндеу 2025 жылы аяқталады.
«Смирново ауылының айналасындағы айналма жолды жөндеу жұмыстары басталды, жұмыс 2025 жылы жалғасады. «Ауыл ел бесігі» бағдарламасы аясында Қиялы, Ленинское және Трудовое ауылдарында 321,6 млн теңгеге ауылішілік жолдар жөнделді, жұмыстар 2025 жылы аяқталады. «Смирново – Черкасское – Новороссийск» облыстық автожолына орташа жөндеу жұмыстарын жүргізу үшін техникалық құжаттама әзірленді. Жобаның құны 1,3 млрд теңгені құрайды. Жөндеу жұмыстары 2025 жылы басталады. Суворов көшесі мен Санкт-Петербург көшелеріндегі жолды орташа жөндеуге жобалық-сметалық құжаттама дайындалды. Иван Зенченко ауылда. Смирново. Жөндеу жұмыстары 2025 жылы басталады», – деді аудан басшысы.
Сонымен қатар, 2025 жылы Токуши ауылындағы ауыл ішіндегі жолдарды жөндеу жұмыстары басталады. Коммуналдық инфрақұрылымды жақсарту аясында экскаватор, автогрейдер сияқты мамандандырылған техника, КамАЗ көлігі сатып алынды. Сумен жабдықтау саласында Смирново қаласының су құбыры желілерін қайта құру жобасы жүзеге асырылуда, құны 3,6 млрд. 2024 жылы 27 км желі салынды, құны 1,4 млрд. Қиялы, Камышлово, Кучковка және Барықүл ауылдарында таза су қоймаларын салуға ЖСҚ әзірлеу аяқталуда.
2025 жылы Смирново кентінің су құбыры желілерін қайта жаңартуды 1,4 млрд теңгеге аяқтау жоспарлануда. Электрмен қамту саласында ағымдағы жылы Власовка, Қиялы, Черкасское, Новороссийск, Смирново ауылдарының көшелерін жарықтандыру жұмыстары жүргізілді. Смирново ауылында 25,0 млн.теңгеге төрт трансформаторды ауыстыру жұмыстары жүргізілді. 2025 жылы Смирново және Қиялы ауылдарына 280,0 млн.теңге сомасына 53 км әуе желілерін тарту, трансформаторлық қосалқы станцияларды орнату жоспарлануда.
Ауданда білім беру саласында дарынды балалармен жұмыс жүйелі түрде жүргізілуде. Ағымдағы жылдың қазан айында жалпы білім беретін пәндер бойынша облыстық ғылыми жобалар байқауында ұсынылған 11 жобаның 8 жобасы жүлделі орынға ие болды. Соңғы 5 жылда аудан бойынша ҰБТ-ның орташа балы 4,75 балға өскен.
«Білім беру мекемелерін жаңғырту аясында жалпы сомасы 455 млн теңгеге 6 мектепте күрделі жөндеу жұмыстары жүргізіліп, «Оқжетпес» жазғы сауықтыру лагері жөнделді.
«Қазақстан халқына» қоғамдық қорының бастамасымен Смирнов мектеп-гимназиясы 250 миллион теңгеге толықтай қайта жабдықталды. 25,1 млн.теңгеге 3 кабинет сатып алынды. Аралағаш орта мектебіне 19,0 млн.теңгеге 1 бірлік автокөлік сатып алынды. 2025 жылы Смирново ауылындағы №3 орта мектепке 150,0 млн.теңгеге күрделі жөндеу жұмыстарын жүргізу және №1 мектеп аумағында орналасқан гараждарға ағымдағы жөндеу жұмыстарын жүргізу жоспарлануда.», – деді спикер.
Аудандағы денсаулық сақтау саласына биылғы жылдың басынан бері ауданға жүрек-қан тамырлары ауруларының жағдайын жақсарту мақсатында кардиолог пен рентгенолог дәрігер келді. Ауданға педиатр мен жалпы тәжірибелік дәрігерді Ленинский В.А.-ға тарту нәтижесінде балалар халқының аурушаңдық көрсеткіші 44 адамға төмендеді. Қатерлі ісік ауруы 15 адамға азайған. Туберкулезді ерте кезеңде анықтау үшін жыл сайын флюорографиялық тексерулер, туберкулезге қарсы профилактикалық егулер, қауіпті топтарды тексеру жүргізіледі. Биыл ауданға инфекционист келді. «Ауылдық денсаулық сақтауды жаңғырту» ұлттық жобасы аясында биыл Тюменка, Власовка, және Ивановка ауылдарында үш медициналық пункт пайдалануға берілуде. «Черкасское ауылындағы фельдшерлік-акушерлік пункт ғимаратына күрделі жөндеу жұмыстары жүргізілді.
Материалдық-техникалық жарақтандыру шеңберінде жалпы сомасы 50,0 млн.теңгеден астам сомаға аудиологиялық скрининг аппараты, талшықты гастроскоп, тоңазытқыш қондырғы, дефибриллятор, гинекологиялық орындық сатып алынды. 2025 жылы ауылдағы кәріздік сорғы стансасын күрделі жөндеуден өткізуге облыстық бюджеттен қаржы бөлу жоспарлануда. Смирново 96,0 млн теңгеден астам сомаға», – дейді Жанар Құсайын.
Ауданда 7500 адам немесе жалпы халықтың 42 пайызы спортпен айналысады, 2024 жылы бұл көрсеткіш 300 адамға артты. «Жастар» спорттық-жеңіл атлетика жарысына қатысқан спортшылардың спорттың келесі түрлері бойынша көрсеткіштері жақсарды: еркін күрес, волейбол, әйелдер футболы. Одан бөлек ұлттық спорт түрлерінен де нәтиже бар.
«Таиландта өткен спорттық бағдарлаудан Азия чемпионатында Назырова Әсем бірінші орын алды. Свелана Малихтарович Мәскеуде киокушинкай каратэден әйелдер арасындағы халықаралық турнирде бірінші орын алды. Ағымдағы жылы Дайындық ауылында 200,0 млн.теңгеге спорт кешенінің құрылысы басталды. 2025 жылы 200,0 млн теңгеге Смирново кентіндегі хоккей кортын жабу үшін жабық металл шатырдың құрылысын бастау жоспарлануда», – деді аудан әкімі.