СҚО халқы темекі өнімдеріне ең көп қаражат жұмсайды

Қазақстандықтар азық-түлікке және жекелеген тауар санаттарына тоқсан сайын орта есеппен 155 099 теңге жұмсайды. Ең жоғары шығындар Алматыда тіркелді – 218 196 теңге, деп хабарлайды QZ News NUR.KZ сайтына сілтеме жасап.

2024 жылдың төртінші тоқсанында қазақстандықтардың жан басына шаққандағы орташа ақшалай шығыны 309 257 теңгені, яғни айына 103 086 теңгені құрады. Бұл соманың басым бөлігі азық-түлік тауарларына жұмсалған:

• тамақ өнімдері мен сусындар – тоқсанына 140 939 теңге;
• үйден тыс тамақтану – 7 180 теңге;
• алкоголь – 2 086 теңге;
• темекі өнімдері – 4 478 теңге.

Бұл – ел бойынша орташа көрсеткіш. Әр өңірдегі шығын көлемі әртүрлі, және Ұлттық статистика бюросының мәліметінше, Алматы тұрғындары азық-түлікке ең көп қаржы жұмсайды – тоқсанына 218 196 теңге, яғни айына 72 732 теңге тек тамақ, алкоголь, темекі өнімдері мен қоғамдық тамақтану орындарына кетеді.

Кейбір азаматтар үшін бұл сома «тым төмен» немесе «өте жоғары» болып көрінуі мүмкін. Бұл есептеу әдісіне байланысты – орташа жан басына шаққандағы шығындар есептеледі, оған мейрамханаларға бармайтын, алкоголь мен темекі сатып алмайтын азаматтар да кіреді.

Алматыдан кейінгі орындарда:

Астана – тоқсанына 186 685 теңге (айына 62 228 теңге);

Шығыс Қазақстан облысы – тоқсанына 180 926 теңге (айына 60 309 теңге).

Ең төменгі көрсеткіштердің бірі Шымкентте тіркелді – тоқсанына 120 937 теңге (айына 40 312 теңге). Одан да төмен шығындар тек екі облыста байқалды:

Түркістан облысы – тоқсанына 117 166 теңге (айына 39 055 теңге);

Қызылорда облысы – тоқсанына 111 118 теңге (айына 37 039 теңге).

Кейбір өңірлер жалпы шығындарымен емес, жекелеген санаттардағы көрсеткіштерімен ерекшеленді. Мысалы, Астана тұрғындары үйден тыс тамақтануға ең көп қаражат жұмсайды – тоқсанына 17 344 теңге.

Солтүстік Қазақстан облысының халқы темекі өнімдеріне ең көп қаражат жұмсайтын өңір ретінде танылды – 10 980 теңге. Акмолалықтар да осы көрсеткішке жақын сомада қаржы шығындайды – тоқсанына 10 593 теңге.

Алматылықтар азық-түлік пен алкогольсіз сусындарға (194 645 теңге) ғана емес, алкоголь өнімдеріне де (4 776 теңге) жоғары шығындалған.

Жалпы алғанда, барлық өңірлер азық-түлік тауарларына жоғары деңгейде қаражат жұмсайтынын көруге болады. Дамыған елдерде азық-түлікке жұмсалатын шығындар жалпы табыстың 15%-ынан аспайды, ал Қазақстанда ең төменгі көрсеткіш 43,5% (Ақмола облысы), ал орташа ел бойынша 50,1%-ды құрады.