Петропавлда жеке балабақшалар қаржыландырудың жетіспеушілігі салдарынан жабылуы мүмкін
Петропавлдағы жеке балабақшалар өкілдері қаржыландырудың қысқаруы және мекемелердің жабылу қаупі туралы дабыл қағуда. СҚО кәсіпкерлер палатасының қызметтер жөніндегі кеңесінде олар балаларға арналған тамақтану шығындарына арналған ата-аналар төлемінің төмендеуі және азық-түлік бағаларының өсуі туралы айтты. Мемлекеттік және жеке балабақшаларға арналған қаржыландырудағы айырмашылық та үлкен алаңдаушылық тудырып отыр, деп хабарлайды QZ News «Атамекен» өңірлік басылымына сілтеме жасап.
СҚО кәсіпкерлер палатасының қызметтер жөніндегі кеңесінің төрағасы, жеке «АБВГДейка» балабақшасының басшысы Ольга Жаркова атап өткендей, мәселе жыл сайын қаңтар айында туындайды, себебі мемлекеттік тапсырыс орналастырылған, бірақ қаржыландыру сомалары балабақшаларға бөлінген қаржыландыру әдістемесіне сәйкес әртүрлі болып шығады.
«Өкінішке орай, бұл әдістеме көп жылдан бері қайта қаралған жоқ, бірақ көптеген өзгерістер болды. Алайда, бұл өзгерістер әдістемеге енгізілмеген, сондықтан есептеулер ескі шарттар бойынша жүргізіледі. Білім басқармасына бірнеше рет жүгіндік, бірақ бізге көмек көрсетілмейді деп айта алмаймын – қосымша қаражат бөлінеді, бірақ әрдайым қалдық қағидаты бойынша. Нәтижесінде сомалар тағы да азайып кетуі мүмкін. Топтардың толық емес комплекті және балалардың себепсіз келмеуі жеке балабақшалардың қаржыландыруының азаюына әкеледі. Осы жағдайда бізді алаңдататыны, мемлекеттік балабақшаларға мұндай талаптар қойылмайды», – деп атап өтті Ольга Жаркова.
Сонымен қатар, кәсіпкерлер жеке балабақшалар толық мемлекеттік қаржыландыруды талап етпейтінін, бірақ әдістемеге сәйкес өздеріне бөлінетін қаражатты – қызметкерлердің жалақысы, коммуналдық қызметтер мен салықтар үшін алуын күтетіні атап өтті. Қазіргі уақытта бөлінген бюджет қаражаттары тек қызметкерлердің жалақысын төлеуге жетеді. Мысалы, өткен жылмен салыстырғанда жеке балабақшалардың қаржыландыруы бар болғаны 3,3%-ға ғана өскен, ал инфляция 9,4%-ды құраған.
Ата-аналар төлемінің төмендеуі жағдайды одан әрі қиындатуда, ол негізінен балалардың тамақтануын төлеуге арналған. 2024 жылы 3 жасқа дейінгі балалар үшін ата-аналар төлемі 18 249 теңге, 3 жастан 6 жасқа дейінгі балалар үшін 22 628 теңге болса, 2025 жылға ол бірінші топ үшін 17 236 теңге, екінші топ үшін 22 158 теңге болып белгіленген, бұл әлеуметтік маңызы бар азық-түлік өнімдерінің бағаларына сәйкес келеді. Төмендеу шамамен 6%-ды құрайды.
Білім басқармасы ата-аналар төлемінің төмендеуін прокуратура мен Экономикалық тергеулер департаменті жүргізген мемлекеттік балабақшалардағы тексерулердің нәтижелерімен түсіндірді, олар баға қалыптастырудағы бұзушылықтарды анықтаған. Нәтижесінде 11 мемлекеттік балабақша басшылары тәртіптік жаза алды. Прокуратураның ұсынысы бойынша 2024 жылғы 1 шілдеден бастап мемлекеттік балабақшалардағы ата-аналар төлемінің құны төмендеді, бұл әлеуметтік маңызы бар азық-түлік өнімдеріне бағаларды қолдану нәтижесінде болды.
Сонымен қатар, мемлекеттік және жеке балабақшалар арасындағы маңызды айырмашылық азық-түлік сатып алу процесінде жатыр. Мемлекеттік балабақшалар электронды форматта мемлекеттік сатып алу веб-порталы арқылы бекітілген баға бойынша сатып алуды жүзеге асыра алса, жеке балабақшалар оны көтерме-бөлшек бағамен сатып алуға мәжбүр.
Жеке балабақшалар өкілдері 2025 жылға арналған ата-аналар төлемінің төмендеуіне қатысты қаулы жобасына терең алаңдаушылық білдірді, өйткені ұсынылған азық-түлік бағалары балаларға толыққанды және теңдестірілген мәзірді қамтамасыз етуге мүмкіндік бермейді. Жаңа бағалар бойынша олар сиыр етін мәзірден шығаруға, арзанырақ және азырақ пайдалы тауықтың бөліктерін пайдалануға, сондай-ақ жаңа жемістерді шырындармен алмастыруға мәжбүр болады. Олар білім басқармасы, мүмкін, етті пісіру кезінде салмағының 30%-ға дейін азаюы сияқты факторларды ескермейтінін атап өтті.
СҚО кәсіпкерлер палатасы қаулы жобасын білім басқармасына қайта қарауға жіберуді және ұсынылған баға төмендеуін негіздейтін егжей-тегжейлі есептерді ұсынуды талап етуді жоспарлап отыр. Мәселені әрі қарай талқылау прокуратура мен Экономикалық тергеулер департаментінің қатысуымен жүргізілмек.